Małgorzata Mirga-Tas

ur. 1978, Zakopane

Artystka wizualna. Absolwentka Wydziału Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Tworzy rzeźby i patchworki z tkanin i ubrań, które często pochodzą od bliskich jej osób i odzwierciedlają ich upodobania dotyczące ubioru. Unikatową technikę jej prac charakteryzuje eklektyczność pieczołowicie dobieranych materiałów i niezwykła gra wzorów i barw. W swoich pracach przedstawia ważne dla społeczności romskiej osoby i wydarzenia historyczne, jak również scenki z życia codziennego swojej rodziny i sąsiadów.

Organizatorka i kuratorka projektu Romani Art oraz corocznego International Event of Roma Art in Czarna Góra Jaw Dikh! (Chodź, zobacz!). Angażuje się w przeciwdziałanie wykluczeniu i dyskryminacji Romów, oraz zwalczanie stereotypów poprzez działania artystyczne. Brała udział w III Art Encounters Bienniale w  Timisoarze (2019) i 11. Biennale w Berlinie (2020). Mieszka i pracuje w Czarnej Górze.

Siostry (Phenia)

2019, akryl, tkanina, płótno, 180 x 200 cm

Obraz Siostry (Phenia) przedstawia cztery kobiety połączone barwnym łańcuchem z tkanin. Jedna z nich rozwiesza pranie, druga plecie warkocze z pociętych skrawków, trzecia rozpościera płachtę materiału, czwarta szyje na maszynie. Praca powstała na podstawie kilku zdjęć wykonanych podczas przygotowań do wystawy Pany Chłopy Chłopy Pany w 2016 roku. Wówczas niemal wszystkie kobiety z rodziny artystki zebrały się, żeby pomóc jej w przygotowaniu pracy site specific dla Sądeckiego Parku Etnograficznego. Wspólnymi siłami stworzyły patchworki, którymi otuliły kilka romskich domów – pozostających na uboczu zarówno wspomnianego parku, jak i narracji muzealnej. Praca ta była gestem zarówno opieki, jak i uwidocznienia obiektów, będących ważną częścią romskiego dziedzictwa.

Sytuacja przedstawiona na obrazie Siostry jest typowym przykładem kolektywnego procesu pracy nad projektami Mirgi-Tas. Kobiety traktują wspólne szycie jako okazję do bycia razem i odskocznię od codzienności, ale również jako misję społeczną na rzecz upodmiotowienia wizerunku Romów – ważny aspekt twórczości Małgorzaty Mirgi-Tas. Prace artystki mogą być przykładem femmage, pojęcia wprowadzonego przez amerykańskie artystki dla technik, takich jak kolaż, asamblaż, fotomontaż, uprawianych przez kobiety zarówno w społecznościach tradycyjnych jak i w sztuce współczesnej, zacierając granice między nimi.

Adela Głowacka

2020, tkanina, akryl, 35 x 25 cm

Praca powstała jako część projektu 52proposalsforthe20s, zainicjowanego przez Marię Lind. Kuratorka zapytała 52 artystek i artystów, jaka według nich będzie nadchodząca dekada – lata 20. XXI wieku. Małgorzata Mirga-Tas stworzyła kilkadziesiąt portretów inspirujących kobiet romskich, które zna osobiście, albo których działalność podziwia – silnych, świadomych swoich praw i wartości. Przedstawiona na makatce Adela Głowacka mieszka w Radomiu, jest działaczką społeczną, członkinią stowarzyszenia Romano Waśt (Pomocna dłoń), zajmującego się ochroną tożsamości Romów i integracją społeczności różnych kultur. Jest też opiekunką radomskiego cmentarza żydowskiego.

Mimo że tradycyjnie w środowisku Romów mężczyźni zajmują najwyższą rolę w hierarchii, obecnie w całej Europie to właśnie kobiety stają się liderkami w środowiskach romskich. Według Mirgi-Tas, w nowej dekadzie ta tendencja będzie jeszcze się wzmacniać. Romskie kobiety coraz częściej edukują się, zabierają głos w ważnych kwestiach, działają jako aktywistki, żeby stworzyć lepszą przyszłość dla siebie i swojej społeczności.

Tímea Junghaus

2020, tkanina, akryl, 28 x 21,5 cm

Tímea Junghaus jest jedną z kobiet-wizjonerek, walczących o uznanie romskiej sztuki i kultury. Jest kuratorką i inicjatorką pierwszego romskiego pawilonu na Biennale w Wenecji w 2007 roku, a obecnie dyrektorką Europejskiego Instytutu Sztuki i Kultury Romskiej (ERIAC) w Berlinie. To jeden z kilkudziesięciu portretów współczesnych kobiet – liderek romskiej społeczności – przygotowanych przez Mirgę-Tas w ramach projektu 52proposalsforthe20s, zainicjowanego przez kuratorkę Marię Lind. Projekt to zbiór przewidywań artystów na temat nadchodzącej dekady – lat 20. XXI wieku. Mirga-Tas dostrzega coraz aktywniejsze działaczki romskie, których działalność zmienia  utarte schematy postrzegania roli kobiet w społeczności Romów. W szerszym sensie celem Mirgi-Tas jest walka ze stereotypami i wykluczeniem, oraz dążenie do równouprawnienia Romów poprzez sztukę.

Delaine Le Bas

2020, tkanina, akryl, 26 x 33,5 cm

W serii kolorowych patchworków Małgorzata Mirga-­­­­­­­­­­­­Tas portretuje współczesne romskie kobiety, które postanowiły zmienić świat. Jedną z nich jest Delaine Le Bas  – brytyjsko-romska artystka, twórczyni mobilnej romskiej ambasady, którą Mirga-Tas opisuje tak: „Niesamowita kobieta, silna, walcząca i kreatywna. Wyjątkowa artystka romska. Kochająca siostra i przyjaciółka. Tylko z Delaine można przebywać w ambasadzie Romów, która ma oko na świat”. Portret Delaine Le Bas to jeden z kilkudziesięciu patchworków stworzonych w ramach zainicjowanego przez kuratorkę Marię Lind projektu 52proposalsforthe20s poświęconemu artystycznym prognozom na lata 20. XXI wieku. Mirga-Tas wyobraża sobie najbliższą przyszłość jako czas przywództwa silnych i mądrych kobiet – romskich aktywistek, artystek, działaczek politycznych. Kobiety te odgrywają coraz większą rolę nie tylko dla społeczności Romów, ale i całego społeczeństwa.

Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych zgodnie z Polityką prywatności. Jeśli nie wyrażasz zgody, prosimy o wyłącznie cookies w przeglądarce. Więcej →

Zmiany w Polityce Prywatności


Zgodnie z wymogami prawnymi nałożonymi przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, w niniejszym Serwisie obowiązuje nowa Polityka prywatności, w której znajdują się wszystkie informacje dotyczące zbierania, przetwarzania i ochrony danych osobowych użytkowników tego Serwisu.

Przypominamy ponadto, że dla prawidłowego działania serwisu używamy informacji zapisanych w plikach cookies. W ustawieniach przeglądarki internetowej można zmienić ustawienia dotyczące plików cookies.

Jeśli nie wyrażasz zgody na wykorzystywanie cookies w niniejszym Serwisie, prosimy o zmianę ustawień w przeglądarce lub opuszczenie Serwisu.

Polityka prywatności