Artysta – Zawodowiec

Jeśli pewnego dnia zechcesz zainteresować świat sztuki swoją praktyką artystyczną albo nawet podzielić się nią z szerszym gronem, poniżej znajdziesz przydatne wskazówki, jak mówić i pisać o swojej twórczości.

 

Jak pisać, żeby pisać dobrze

 

Jasno

Zacznij od najważniejszych informacji – skrótu istotnych faktów, wniosków lub wyjaśnień. Nie dedukuj, że najpierw było to, a później z tego wynikło tamto i jeszcze coś innego, bo wtedy to, co najistotniejsze znajdzie się na końcu. Zachowaj logiczny układ zdań.

 

Prosto

Częściej używaj zdań prostych niż złożonych, ale pamiętaj, że nie każde zdanie złożone jest złe. Unikać należy zdań złożonych wielokrotnie.

Przeciętne zdanie w języku polskim ma około 20 słów, czyli mniej więcej tyle, ile zdanie, które teraz czytasz.

 

Zwięźle i obrazowo

Unikaj zbędnych słów, powtórzeń i tzw. masła maślanego. Nie potrzebujesz kwiecistych opisów, bo tę samą treść możesz wyrazić np. celnym porównaniem lub metaforą. Nie potrzebujesz trzech przymiotników, wystarczy jeden – najmocniejszy. Nie podawaj także wszystkich detali, skup się na rzeczach najważniejszych.

 

Dynamicznie

Gdy używasz czasowników w stronie czynnej (np. „nie zdążył” zamiast „spóźnił się”) i sformułowań pozytywnych, dodajesz swojemu tekstowi płynności i wigoru.

 

Stosownie

Dostosuj słownictwo do adresata swojej wypowiedzi. Często użycie języka specjalistycznego ogranicza grono odbiorców.

 

Biogram

 

Co zawiera?

• imię, nazwisko, rok i miejsce urodzenia/miejsce zamieszkania;
  rodzaj uprawianej sztuki (np. malarka/malarz, rzeźbiarz/ rzeźbiarka, autor/autorka rysunków i obiektów);
• ukończone szkoły;
• współtworzone grupy artystyczne;
• tematy zainteresowań i poszukiwań; otrzymane nagrody i wyróżnienia;
• wystawy lub projekty, w których się wzięło udział.

 

Przykładowy biogram

 

Tymek Borowski (ur. 1984, Warszawa)

Malarz, autor fotografii, wideo i filmów animowanych. Absolwent malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Na początku tworzył surrealistyczne obrazy odwołujące się do polskiego malarstwa abstrakcyjnego drugiej połowy XX wieku i z założenia traktujące „o niczym”. Potem na pewien czas zrezygnował z tego klasycznego medium, by zająć się współprowadzeniem eksperymentalnego studia graficznego Czosnek (wraz z Rafałem Dominikiem i Katarzyną Przezwańską). Razem z Pawłem Śliwińskim założył także internetową galerię Herostrates, która reprezentowała nieistniejących artystów, a z Pawłem Sysiakiem – Billy Gallery, w ramach której powstały animacje tłumaczące mechanizmy kierujące rynkiem sztuki, ale też niedole współczesnego artysty. W ostatnich latach całkowicie skoncentrował się na malarstwie, tworząc abstrakcyjne portrety znanych osób i amorficzne kompozycje. Laureat „Spojrzeń 2013 – Nagrody Fundacji Deutsche Bank” i Paszportu „Polityki” za rok 2015. Mieszka i pracuje w Warszawie.

 

Opis dzieła

 

Co zawiera?

• prawidłowy podpis (imię i nazwisko,tytuł, technika, wymiary, rok);
• informację, o czym jest praca, dlaczego powstała, jaka jest historia lub proces jej powstania (od 3 do 10 zdań).

 

Czego unikać?

• analizy i interpretacji własnej twórczości lub dzieła;
• opisu miejsca, w którym znajduje się praca, chyba że jest to praca site-specific;
• podawania formatu i techniki (są w podpisie);
• opisu technicznego dzieła;
• kolokwialnych odniesień i porównań, np. do „Alicji w krainie czarów”, modernizmu w osobie Le Corbusiera czy sformułowań typu less is more;
• tłumaczenia oczywistości, np. co to jest impresjonizm;
• słów-śmieci: pewne, jakby, specjalny, itp.;
• sformułowań w cudzysłowach;
• copy-paste.

 

Co warto robić?

• jeśli za pracą stoi jakaś historia, to ją opisać;
• jeśli dzieło jest formalne i trudno o kilkuzdaniową informację bez wchodzenia w opis techniczny, można zawrzeć w tekście artystyczny statement; opisem pracy może być opis procesu powstania pracy;
• jeśli tytuł jest niejasny, to tłumaczymy jego znaczenie w opisie pracy.

 

Jak sobie pomóc?

• czytać inne teksty;
• korzystać z dostępnych aplikacji, np. stron www, na których możemy sprawdzić styl i poprawność gramatyczną swojego tekstu (logios.pl);
• pisać...

 

Przykładowy opis dzieła

 

Katarzyna Przezwańska, Wczesna polskość, 2017

Nie dalej jak kilkaset milionów lat temu Warszawę porastały rośliny przypominające palmy. Były znacznie lepsze niż ta, która stoi na rondzie de Gaulle’a, bo żywe. Nasza stolica znajdowała się bliżej równika i jeśli akurat nie zakrywało jej morze, to porastał ją las. Zamieszkiwały go różne stworzenia – nawet dinozaury. Krótko mówiąc, stolica Polski miała się lepiej, gdy nie było jeszcze Polski. Makieta stworzona przez Katarzynę Przezwańską przedstawia panoramę terenów dzisiejszej Warszawy sprzed 200 milionów lat. Na naszej szerokości geograficznej panował wówczas klimat subtropikalny. Piaszczysty i podmokły teren porastały drzewa szpilkowe, paprocie drzewiaste, sagowce, miłorzęby, benetyty, skrzypy i paprotki. Wśród nich przechadza się mały dinozaur komposognat, latają ważki, a na piasku widać ślady innych zwierząt.